Αυτοί που έχουν χαθεί- Σάμιουελ Μπέκετ

 

Αυτοί που έχουν χαθεί - Σάμιουελ Μπέκετ

"Διαμονή όπου σώματα που έχουν χαθεί περιφέρονται αναζητώντας το καθένα το δικό του που έχει χαθεί. Αρκετά μεγάλη ώστε η διαφυγή να είναι μάταιη. Αρκετά περιορισμένη ώστε η διαφυγή να είναι μάταιη. Στο εσωτερικό ενός πεπλατυσμένου κυλίνδρου πενήντα μέτρα περιφέρεια και δεκαοχτώ ύψος για χάρη της αρμονίας. Το φως. Η αδυναμία του. Το κίτρινό του. Η παρουσία του παντού λες και κάθε ξεχωριστό τετραγωνικό εκατοστό από τα ογδόντα χιλιάδες περίπου συνολικής επιφάνειας εκπέμπει τη δική του λάμψη. Σε συνεχή κίνηση για μεγάλα διαστήματα ξαφνικά σε ηρεμία όπως αναπνοή στο τελείωμά της. Όλα ακινοποιούνται τότε. Είναι ίσως  το τέλος της διαμονής τους. Λίγα δευτερόλεπτα και όλα αρχίζουν πάλι."

Το μυθιστόρημα, «Αυτοί που έχουν χαθεί», δημοσιεύτηκε στα γαλλικά, το 1970, με τίτλο Le Depeupleur ενώ το 1972 μεταφράστηκε στα αγγλικά από τον ίδιο τον συγγραφέα με τίτλο The last ones. Πρόκειται για ένα υβριδικό κείμενο 50 σελίδων που έχει την έκταση και τη μορφή πεζού, την πυκνότητα ποιητικού κειμένου και την παραστατική δύναμη θεατρικής παράστασης. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο που μεταφέρθηκε στη σκηνή παρά το ότι δεν περιέχει κανέναν διάλογο. Το πειραματικό μυθιστόρημα του Μπέκετ περιγράφει ένα ξεχωριστό κόσμο, τρομαχτικό και παράλογο.

 

Μέσα σε έναν κύλινδρο με περιφέρεια 50 μέτρα και ύψος 18 βρίσκονται κλεισμένοι 200 άνθρωποι. Ο κύλινδρος στο εσωτερικό του περικλείει σκάλες οι οποίες οδηγούν σε κόγχες ή κυψέλες. Οι κόγχες συνδέονται μεταξύ τους με σήραγγες. Οι άνθρωποι περιμένουν στη σειρά για να ανεβούν σε μια σκάλα προκειμένου να βρεθούν σε μια κόγχη. Κάποιοι κατεβαίνουν από τη σκάλα, κάποιοι είναι αχθοφόροι, μεταφέρουν τη σκάλα, κάποιοι είναι αναζητητές και κάποιοι αναβάτες. Επίσης, υπάρχουν κάποιοι που είναι αδρανής και κάποιοι που είναι νικημένοι. Υπάρχουν κανόνες που ρυθμίζουν την κίνηση μέσα στον κύλινδρο και σπάνια καταπατώνται. Σε αυτές τις περιπτώσεις ξεσπούν επεισόδια βίας.

 

Το μυθιστόρημα Αυτοί που έχουν χαθεί περιγράφει τη μάταιη αναζήτηση κάποιου πράγματος που δε φανερώνεται ποτέ. Ο Μπέκετ δημιουργεί ένα ανησυχαστικό μικρόκοσμο μέσα στον κύλινδρο, περιγράφει με εξαντλητική ακρίβεια την κλειστοφοβική αρχιτεκτονική του και τις αρχές μετακίνησης στο εσωτερικό του, δημιουργώντας έναν νοητικό λαβύρινθο χωρίς καμία οδό διαφυγής. Οι άνθρωποι που ζουν μέσα στον κύλινδρο είναι ανώνυμοι, χωρίς φωνή. Είναι μόνο σώματα που κινούνται, που ξεσπάν, που αδρανούν μέχρι να έρθει το αναπόφευκτο τέλος. Πρόκειται για μια αλληγορία για το παράλογο που διαπερνά τον κόσμο και τις ανθρώπινες σχέσεις, για μια καταβύθιση στο σκοτεινό ασυνείδητο της ανθρώπινης μοίρας.

Η πολύ καλή μετάφραση και το επίμετρο ανήκουν στον Θωμά Συμεωνίδη, συγγραφέα και μεταφραστή.

 

Δούρβας Α.