Η αστυνομία της μνήμης - Γιόκο Ογκάουα

 

                                                                     

Μερικές φορές αναρωτιέμαι τι απ’ όλα όσα χάθηκαν στο νησί εξαφανίστηκε πρώτο.

«Τα παλιά χρόνια, πριν γεννηθείς, υπήρχαν πολύ περισσότερα πράγματα εδώ» μου έλεγε συχνά η μητέρα μου όταν ήμουν παιδί. «Διαφανα πράγματα, ευωδιαστά πράγματα… παλλόμενα, λαμπερά… υπέροχα πράγματα που δεν μπορείς καν να φανταστείς.

»Είναι κρίμα να ζουν εδώ οι άνθρωποι που δεν μπόρεσαν να φυλάξουν τέτοια θαυμάσια πράγματα στην καρδιά  και στο μυαλό τους, αλλά έτσι είναι η κατάσταση σ’ αυτό το νησί. Συνεχίζουν να εξαφανίζονται πράγματα, το ένα μετά το άλλο. Δε θα αργήσει να συμβεί ξανά» πρόσθεσε. «Θα το δεις και η ίδια. Κάτι θα εξαφανιστεί από τη ζωή σου».

«Είναι τρομακτικό;» τη ρώτησα αγχωμένη ξαφνικά.

Η αστυνομία της μνήμης - Γιόκο Ογκάουα

Η αστυνομία της μνήμης αποτελεί ένα δυστοπικό μυθιστόρημα με βασικά του θέματα τη μνήμη, την απώλεια, τον έρωτα, τη μοναξιά και την επιτήρηση από την εξουσία. Πρόκειται ίσως για το σημαντικότερο μυθιστόρημα της Ογκάουα. Είναι το πέμπτο βιβλίο της που κυκλοφορεί στα ελληνικά.

Όπως στα περισσότερα βιβλία της Ογκάουα, το ονειρικό στοιχείο, ο ερωτισμός και το υπαρξιακό άγχος  είναι έκδηλα. Στην «Αστυνομία της μνήμης» τα πράγματα αρχίζουν να εξαφανίζονται ανεξήγητα και μαζί τους εξαφανίζεται και η ανάμνησή τους. Ωστόσο, κάποιοι συνεχίζουν να θυμούνται και αυτοί καταζητούνται και συλλαμβάνονται. Σταδιακά, η εξαφάνιση των πραγμάτων και η απώλεια της μνήμης λαμβάνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις με κίνδυνο κατάρρευσης όλης της κοινωνίας.

Η αστυνομία της μνήμης είναι ένα βιβλίο που εκθέτει τον κίνδυνο της υλοποίησης ενός πανοπτικού συστήματος επιτήρησης που ελέγχει ακόμη και τις πιο μύχιες αναμνήσεις των ανθρώπων. Πρόκειται για ένα βιβλίο όπου ο αναγνώστης έρχεται αντιμέτωπος με τον φόβο της οριστικής απώλειας ακόμη και του ίδιου του, του εαυτού. Ωστόσο,  η ελπίδα δεν παύει να υπάρχει. Η ηρωίδα του βιβλίου γίνεται σύμβολο αντίστασης στην απώλεια και τον κατακερματισμό ενώ το υπόγειο δωμάτιο, στο οποίο η ηρωίδα κρύβει έναν καταζητούμενο, μετατρέπεται σε κιβωτό μνήμης και νοήματος. Στην «Αστυνομία της μνήμης», η ίδια η γραφή γίνεται καταφύγιο για αυτά που φοβόμαστε ότι θα χάσουμε και διασώζει εντέλει ένα κομμάτι μας, ίσως το πιο σημαντικό από αυτό που αποκαλούμε εαυτό.

Δούρβας Α.