Σουίτα σε θήλυ μείζονα - Μαρία Συτμαλίδου

 

Τίτλος: Σουίτα σε θήλυ μείζονα

Συγγραφέας: Συτμαλίδου Μαρία

Θέμα: ποίηση

Εκδότης: Εντευκτήριο

Χρονολογία έκδοσης: Σεπτέμβριος 2020

Αριθμός σελίδων:96

 

Απόσπασμα από το βιβλίο σελίδες 32-33

 

ΕΥΠΛΟΙΑ

Πομπηία, 24 Οκτωβρίου 79 μ.Χ.

ΑΦΗΓΗΤΗΣ:

Η Εύπλοια

γυναικεία φιγούρα σε τοιχογραφία

στο Lupanare Grade της Πομπηίας.

Οι μέρες της μετρούσαν λιγότερο από τις νύχτες της.

Εκεί που βρισκόταν

πάνω από ένα πέτρινο κρεβάτι

με την τιμή της υπηρεσίας γραμμένη στον δεξί της κρόταφο

 – πέντε κέρματα μία συνεύρεση –

ήταν πάντα σκοτάδι

που το διέλυε πού και πού

ένας σκλάβος

με μία λάμπα φαλλού στον ώμο του.

 

ΕΥΠΛΟΙΑ:

Δεν είδα ποτέ τα μάτια κανενός.

Ήμουν έτσι ζωγραφισμένη ώστε να κοιτώ πάντα os pubis* μου.

Δεν υπήρξα ποτέ τίποτε άλλο

από ένα εικονογραφημένο μενού,

έναν οδηγό απόδοσης,

ένα σκονάκι σε μαθητικό θρανίο.

Όταν εξερράγη ο Βεζούβιος

αναμενόμενο ήταν να πιαστώ σε άσεμνη στάση.

Κατέβηκα  από τον τοίχο

θρυμματίζοντας πέτρες και ασβέστη.

Οι γλουτοί μου λεύκαναν τον δρόμο από τις στάχτες.

 

Είμαι μόνο πρόσωπο.

Είμαι μόνο ώχρα.

Η ώχρα είναι το πιο εύφλεκτο υλικό.

Αν αυτή ήταν η τιμωρία

για την τόσων χρόνων πορνεία μου

ζητώ να επιληφθεί του θέματος

το σύνολο της ανθρώπινης τέχνης.

Κύλισα όπως νόμισμα στον δρόμο

και με σταμάτησε μία πέτρα στο σχήμα του αιδοίου.

Κονιορτός έγινα.

Με κατάπιε.

Δεν είχα ούτε τη μοίρα να μεταμορφωθώ σε εκμαγείο.

Είμαι μόνο πρόσωπο.

Είμαι μόνο ώχρα.

Είμαι το πρώτο θύμα από το δωμάτιο της λύκαινας.

 

Είμαι το πρώτο θύμα όλης της Πομπηίας.

________________

*os pubis: εφήβαιο

 

 

Σουίτα σε θήλυ μείζονα - Μαρία Συτμαλίδου

Η συλλογή Σουίτα σε θήλυ μείζονα είναι το πρώτο βιβλίο ποίησης της Μαρίας Συτμαλίδου.  Η Σουίτα περιέχει ελευθερόστιχα ποιήματα με στοιχεία μυθοπλασίας και θεάτρου. Το βιβλίο παρουσιάζει ένα πλήθος γυναικείες φωνές και διερευνά σε βάθος τη γυναικεία κατάσταση. Γυναίκες μόνες, γυναίκες που ζητούν εκδίκηση, γυναίκες πόρνες, γυναίκες κακοποιημένες, γυναίκες που παραφρονούν, γυναίκες εγκαταλειμμένες και απατημένες, γυναίκες που κάνουν όνειρα, γυναίκες που μιλούν μέσα από την αιωνιότητα. Η ειρωνεία, το χιούμορ, ο χαμηλός τόνος των ποιημάτων της, η απλή γλώσσα και η θεατρικότητα χαρακτηρίζουν το σύνολο του βιβλίου της.

 Σε κάθε ποίημα μας εισάγει ένας αφηγητής για να δώσει στη συνέχεια τον λόγο σε μια γυναίκα. Στην αρχή κάθε ποιήματος δηλώνεται καθαρά ο τόπος και ο χρόνος της αφήγησης επιτρέποντας στον αναγνώστη να συνδεθεί πιο στενά με την ιστορία της κάθε γυναίκας και ίσως να ταυτιστεί μαζί της. Γενικά, η αναφορά του τόπου και του χρόνου λειτουργούν ως δείκτες που προσανατολίζουν τον αναγνώστη και διευκολύνουν στο στήσιμο της αντίστοιχης ποιητικής σκηνής για κάθε ηρωίδα.

Οι περισσότερες αναφορές σε τόπους σχετίζονται με τη Θεσσαλονίκη, μαζί με αναφορές στην Αθήνα, στο Κιλκίς, Γιάννενα, Γιαννιτσά και Σέρρες. Επίσης, αναφέρονται η Πομπηία, το Βυζάντιο, η Αττική του χρυσού αιώνα αλλά και περιοχές πιο εξωτικές όπως η περιοχή της νότιας Αμερικής όπου διαμένει η φυλή Απάτσι. Ο χρόνος που διαδραματίζεται κάθε ιστορία, διαφέρει σημαντικά. Άλλες αφηγήσεις αναφέρονται στη σύγχρονη εποχή ενώ άλλες αναφέρονται σε εποχές όπου άκμαζε η αρχαία Αίγυπτος ή ο πολιτισμός της αρχαίας Ελλάδας.

Η πρώτη ενότητα του βιβλίου ονομάζεται «Το σώμα ξέρει το όνομά του». Σε αυτή την ενότητα παρουσιάζονται οι γυναίκες ηρωίδες του βιβλίου, εκθέτουν την ζωή τους, εξομολογούνται την περιπέτειά τους και θέτουν ως βασικό ερώτημα πώς μια γυναίκα μπορεί να βιώσει ανεμπόδιστα την επαφή, την επικοινωνία, την εγγύτητα με τον κόσμο. Η πικρή αίσθηση μιας ζωής που δε βιώθηκε στο έπακρο, ένα σιωπηλό παράπονο για όσα αποδείχθηκαν κίβδηλα, η μοναξιά που συχνά ενοικεί στην ανθρώπινη κατάσταση, αποτελούν ένα βαθύτερο υπόστρωμα που ενυπάρχει σε κάθε ιστορία. 

Στο δεύτερο μέρος, που ονομάζεται «Συμπόσιο μια σκυταλοδρομία» οι ηρωίδες του βιβλίου συνομιλούν μεταξύ τους, αναδεικνύοντας το πλούσιο ψηφιδωτό φωνών που έχει δημιουργήσει η Συτμαλίδου. Η κάθε φωνή δίνει τη σκυτάλη στη επόμενη που έρχεται να συμπληρώσει, να ανατρέψει ή να επεκτείνει την προηγούμενη σε αυτό το ιδιαίτερο ποιητικό συμπόσιο όπου συμμετέχουν οι ηρωίδες του βιβλίου.

Το τρίτο μέρος του βιβλίου αποτελείται μόνο από τη φωνή της Σαπφώς, η οποία κλείνει το βιβλίο συμπυκνώνοντας τις ιδιότητες της γυναίκας και της ποιήτριας. Το βιβλίο της Συτμαλίδου καταφέρνει να δημιουργήσει μια άχρονη γλώσσα για να μιλήσει για τη γυναικεία κατάσταση μέσα από φωνές που τις βλέπεις μπροστά σου να ζωντανεύουν και η ιστορία τους χάνεται στους αιώνες.

Δούρβας Α.